Iedereen kent de Nationale Bank. Ze komt regelmatig in het nieuws, vaak in gewichtige onderwerpen van nationaal belang. Maar wat doet ze precies?
Sinds 1850 vormt de Nationale Bank de centrale bank in ons land. Sinds 1999 maakt ze deel uit van het Eurosysteem, dat bestaat uit de Europese Centrale Bank en alle centrale banken van alle landen die de euro gebruiken. Samen voeren zij het monetaire beleid binnen het eurogebied. Hun prioriteit ligt daarbij op het handhaven van de prijsstabiliteit.
Een goed voorbeeld van de rol van de Nationale Bank vinden we in 2008, toen mensen plots massaal hun spaarboekjes leegden uit angst voor de financiële crisis. De Nationale Bank volgt alle geldstromen, en had dus gesignaleerd dat er veel meer geld werd afgehaald dan gewoonlijk. Omdat er paniek zou uitbreken als plots lange wachtrijen voor de banken zouden verschijnen, verzamelde de Nationale Bank in sneltempo briefjes van 500 euro in de buurlanden. Spaarders al hun spaargeld overhandigen in briefjes van 50 euro was immers onbegonnen werk. In amper drie weken tijd haalden de Belgen vier miljard meer uit de banken dan gewoonlijk. Maar door het snelle ingrijpen van de Nationale Bank, bleef deze bankrun onopgemerkt en brak er geen paniek uit.
De bekendste taak van de Nationale Bank is ongetwijfeld het drukken van bankbiljetten. Een bankbiljet gaat gemiddeld twee tot vijf jaar mee. Elk biljet keert gemiddeld 1 tot 3 keer per jaar terug naar de Nationale Bank om er gecontroleerd en indien nodig vernietigd te worden. Per jaar verwerkt de Nationale Bank zo maar liefst 900 miljoen biljetten!
Daarnaast heeft de Nationale Bank nog tal van andere functies. Zo telt haar bibliotheek niet minder dan 100.000 boeken en 1.300 tijdschriften, wat haar tot een van de meest volledige historische collecties van het land maakt binnen haar vakgebied. Ze oefent eveneens toezicht uit op de financiële sector en leent als ‘bank der banken’ geld uit aan de commerciële banken. Zo beïnvloedt ze de rentetarieven in ons land. Tot slot analyseert en publiceert ze ook economische en financiële gegevens en verleent ze diensten aan de Staat en het grote publiek.