Een bank moet voldoende kapitaal opzij zetten, een buffer opbouwen dus, om onverwachte verliezen op te kunnen vangen. Banken lenen immers geld uit en soms kunnen bedrijven of consumenten dat niet volledig terugbetalen. Als een bank onvoldoende eigen geld heeft om dat verlies op te vangen, komen ze in de problemen. Het gebrek aan eigen kapitaal vormde de essentie van de bankencrisis. Banken moesten toen met miljarden belastinggeld gered worden.
Hoe groot de buffer moet zijn om dit in de toekomst te vermijden, hangt af van het risico dat verbonden is aan de activa van de bank. Een bank met vooral veilige activa heeft een lagere buffer nodig dan een bank met risicovolle activa.
Banken volgen doorgaans eigen modellen om hun risico en bijhorende buffervereisten te berekenen. Maar om de banken beter bestand te maken tegen economische schokken, wordt er in de financiële wereld hard gewerkt aan strengere regelgeving. Zo zorgde de goedkeuring van het Basel 4-akkoord in december 2017 nog voor strengere regels rond de buffers.
Het Basel 4-akkoord werd samengesteld door het Basel Comité, onder toezicht van de Group of Central Bank Governors and Heads of Supervision (GHOS). GHOS is het machtigste orgaan binnen de financiële wereld. De instantie wordt geleid door Mario Draghi, die eveneens aan het hoofd staat van de Europese Centrale Bank. De regels worden dus op het hoogste niveau vastgelegd. Het is daarna zaak om binnen de aangegeven grenzen de regelgeving te vertalen naar meer lokaal gerichte wetgeving.
Ook met Basel 4 mogen banken nog hun eigen risico’s berekenen, maar de uitkomst daarvan mag nooit lager liggen dan 72,5 procent van de kapitaalvereisten volgens de standaardbenaderingen. Concreet betekent dat voor veel banken dat ze hun buffers verder moeten opbouwen. Het akkoord gaat in werking in 2027.
Kort gesteld werkt een buffer voor een bank dus hetzelfde als een persoonlijke buffer: er moet geld opzij gezet worden voor onverwachte kosten en verliezen. Ook banken moeten nu meer sparen en zich voorbereiden op economische schokken om sterker te staan bij een volgende crisis.