Dossiers
Wanneer een naaste overlijdt, komt u in een emotionele achtbaan terecht. Tegelijk wordt u ook geconfronteerd met heel wat administratieve zaken die geregeld moeten worden. Zo dient onder meer ook de bank ingelicht te worden van het overlijden. Maar welke impact heeft dit? En wat dan met de kosten die na het overlijden gemaakt worden? Een overzicht in 9 praktische vragen en antwoorden.
De begrafenisondernemer kan u helpen bij een gedeelte van de administratie rond een overlijden, zoals de aangifte bij de burgerlijke stand. De bank informeren, dient echter door één van de erfgenamen te gebeuren. Elke bank waar de erflater tegoeden had, moet worden ingelicht. De bank is na melding verplicht om alle tegoeden te blokkeren.
Alle betrokken banken moeten zo snel mogelijk worden ingelicht over het overlijden. De wet schrijft echter geen concrete tijdspanne voor.
Het is niet altijd duidelijk bij welke banken de overledene klant was. Hebt u geen overzicht van waar alle tegoeden beheerd werden? Dan kan de Belgische federatie van de financiële sector Febelfin u helpen bij het opzoekingswerk. Die koepelorganisatie zal bij elke in België geregistreerde bank navragen of de erflater tegoeden heeft. Voor levensverzekeringen en tegoeden in het buitenland werkt dit echter niet.
Zodra de bank de melding ontvangt, vergrendelt ze alle tegoeden. Dit gaat zowel om zichtrekeningen, spaarrekeningen, depositoboekjes, beleggingsportefeuilles, kluizen.... De bank bevriest bovendien alle bestendige opdrachten en domiciliëringen. Stortingen op de rekening(en) blijven wel mogelijk.
De bank is wettelijk verplicht om een lijst met tegoeden op te stellen. Die lijst gaat naar het kantoor Rechtszekerheid (tot maart 2018 de Administratie der Registratie), dat zich over de successie buigt. Daarnaast is het nodig om na te gaan of de overledene en/of de erfgenamen fiscale of sociale schulden hebben (zoals openstaande boetes).
Door de tegoeden te bevriezen, vermijdt de bank dat er nog geld wordt afgehaald zonder toestemming van de erfgenamen.
Hebt u samen met de erflater een gemeenschappelijke rekening, dan moet de bank ook die blokkeren. Hetzelfde geldt voor een gemeenschappelijke kluis: die wordt tijdelijk verzegeld.
Bent u met de erflater getrouwd of wettelijk samenwonend, dan is de bank bovendien wettelijk verplicht om ook uw individuele rekeningen tijdelijk te blokkeren. Bij feitelijk samenwonenden worden individuele rekeningen van de overblijvende partner nooit geblokkeerd.
De rekeningen worden pas ontgrendeld zodra blijkt dat de overledene en/of de erfgenamen geen fiscale of sociale schulden hebben. De fiscus heeft 12 werkdagen de tijd om dit uit te zoeken. Daarna licht hij de notaris of het registratiekantoor in, die instaat voor het 'attest van erfopvolging' of een 'akte van erfopvolging'. Met deze akte kunt u de rekeningen laten deblokkeren.
Bent u gehuwd onder het stelsel van scheiding van goederen? Dan kunnen uw individuele rekeningen gelukkig sneller terug opengesteld worden. Dat kan eenvoudig door uw huwelijkscontract aan de bank te bezorgen.
Onder bepaalde voorwaarden kunt u nog geld van de rekening(en) halen.
De bank is verplicht om alle tegoeden te rapporteren aan het kantoor Rechtszekerheid. Die lijst geeft de situatie op 0 uur op de dag van overlijden, en dus niet op de dag dat het overlijden aan de bank gemeld is. Snel nog geld afhalen is onverstandig. U zal de successierechten betalen, met daarbovenop een boete.
Bent u geconfronteerd met een overlijden? Onze medewerkers ondersteunen u bij de nodige administratie. Een overlijden kunt u ook melden via het aangifteformulier overlijden.
Bronnen: FOD Financiën, Febelfin, Notaris.be, Moneytalk.be
